Άγιος γέροντας Εφραιμ της σκήτης του Αγίου Ανδρέα: «Το μυστήριο της σάρκωσης του λόγου του θεού»
Ο Θεολόγος και συγγραφέας Γιώργος Φουκαδάκης γράφει στο greekaffair την τρίτη από τις τρεις ομιλίες του Γέροντα Εφραίμ που έκανε στη Κρήτη, στο Πνευματικό Κέντρο του Αγίου Μηνά και σας την δημοσιεύουμε για πρώτη φόρα
Στην αρχή μια μικρή προσθήκη στα τρία προηγούμενα άρθρα μας για τον Γέροντα Εφραίμ με όσα μας υπενθύμισε, πριν λίγες ημέρες, ο φίλος και συνοδοιπόρος σε κάποια προσκυνήματα στο Άγιον Όρος Βασίλειος Καρβουναράκης (Msc Θεολογίας).
Ο Γέροντας Εφραίμ δεχόταν όλους, αδιακρίτως, τους προσκυνητές που ζήταγαν φιλοξενία στη Μονή Φιλοθέου και αργότερα στη Σκήτη του Αγίου Ανδρέα.
Περπατώντας κάποια φορά από τη Δοχειαρίου, στην Ξενοφώντος, στο Ρώσικο, στην Ξηροποτάμου και μετά στη Σκήτη του Αγίου Ανδρέα, μας ακολούθησε ο Κιμ, ένας Νότιο-Κορεάτης δημοσιογράφος, τον οποίο μάλιστα μετά από δέκα ημέρες τον είδαμε σε ένα μεγάλο κανάλι του εξωτερικού να μιλάει για διάφορα επίκαιρα θέματα.
Στη Σκήτη είχε βγει έξω στην αυλή πρώτος ο Γέροντας Εφραίμ για να μαζέψει κάποια κλαδιά και παλιά υλικά. Πήραμε και εμείς τσάπες και καρότσια για να βοηθήσουμε και να καθαρίσουμε το προαύλιο. Ο Κιμ ήλθε μαζί μας και άρχισε να καθαρίζει. Είχε μείνει άναυδος με όσα έβλεπε. Τον Δικαίο της Σκήτης να
προπορεύεται στην εργασία.
Το βράδυ κάτω στην πρώτη Τράπεζα για το φαγητό μάς μίλησε ο Γέροντας, με «φοβερό ύφος», για την εργασία. Μας είπε πόσο σημαντικό είναι να εργάζεται ο άνθρωπος: «Δεν είναι καλό να δώσεις στον άλλο φαγητό, αν δεν προσφέρει κι αυτός κάτι» (ασχέτως ότι ο ίδιος από αγάπη δεν τηρούσε αυτόν τον κανόνα).
Στο πρώτο Αρχονταρίκι στον πρώτο όροφο της Σκήτης έγραφε στο κέρασμά τους προς τους
προσκυνητές για τα λουκούμια: «Πάρτε όσα θέλετε, αλλά με διάκριση»!
Η ομιλία του Άγιου Γέροντα Εφραίμ για Μυστήριο της Σάρκωσης του Λόγου
Ο Υιός και Λόγος του Θεού, Ιησούς ο Χριστός, το δεύτερο Πρόσωπο-Υπόσταση του Τριαδικού Θεού, τέλειος Θεός, εισέρχεται στον κόσμο, στην ανθρώπινη ιστορία, γίνεται και τέλειος άνθρωπος, χωρίς αμαρτία.
«Μυστήρια ανέκφραστα, ακατανόητα. Καλύτερα η σιωπή! Η Σάρκωση είναι το μεγαλύτερο Μυστήριο. ¨O Ων ώφθη σεσαρκωμένος¨. Η εμπειρία της Εκκλησίας μεταφέρεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, από Άγιο σε Άγιο. Άσβεστη η πίστη!
Οι Άγγελοι του Θεού
Οι Άγγελοι σιωπούν, μπροστά στο Μυστήριο της Σάρκωσης! Τι να πει κανείς; Το
Άγιο Πνεύμα τούς προτρέπει να μη σιωπούν.
Η αρχή από τον ουρανό, με τους Αγγέλους, τα δέκα Αγγελικά Τάγματα. Διενοήθη ο
Θεός και το διανόημα έγινε έργο. Δοξολογία και υμνολογία το έργο των Αγγέλων.
Ανέκφραστος ο αριθμός τους. Δεν μπορεί ο πεπερασμένος νους του ανθρώπου να
συλλάβει τον αριθμό τους. Οι κόκκοι της άμμου, οι νιφάδες του χιονιού, οι σταγόνες
της βροχής, τα μικρόβια, οι ιοί, ο αριθμός των πλανητών και των γαλαξιών, τα σμήνη
των γαλαξιών. Ο αριθμός τους είναι μικρότερος από τους Αγγέλους.
Δεν πολλαπλασιάζονται, γι’ αυτό είναι πολλοί. Γι’ αυτό είναι αναπαυμένοι οι Άγγελοι.
Δεν ήταν άτρεπτοι, αναλλοίωτοι. Ποιοι είμαστε εμείς οι άνθρωποι όταν τον υμνούν
οι Άγγελοι; Οι Άγγελοι στον κολοφώνα της θείας δόξας! Έμεναν και έβλεπαν το
άκτιστο Φως. Τους διασκέδαζε. Ο κόσμος αγνοούσε το τι συνέβαινε στον ουρανό. Τόσο αντοχικοί στην καρδιά είναι οι Άγγελοι.
Σε τρία επίπεδα:
α. Υψηλά, κοντά στον Θεό (Θρόνοι)
β. Στην ατμόσφαιρα
γ. Κατώτερα, για να μεταφέρουν τις προσευχές των ανθρώπων (Ταχυδρόμοι).
Οι Άγγελοι είναι απαθέστατοι, απλούστατοι, πλήρεις Πνεύματος Αγίου. Καμιά σχέση
με τα ανθρώπινα μέτρα η υπακοή τους. Τροφή αιώνια των Αγγέλων τα όσα τους
αποκαλύπτει ο Θεός.
Το παράπονο των Αγγέλων, πριν τη Σάρκωση, ήταν ότι δεν έβλεπαν το Πρόσωπο του
Δημιουργού τους.
Οι Άγγελοι ηγνόουν τη Σάρκωση, αν και ήδη υπήρχαν οι Πατριάρχες που την είχαν προαναγγείλει. Πόθος τους το να θέλουν κάτι περισσότερο, προσωπικό. Ο άσαρκος Λόγος με τον οποίον συνομιλούσαν τους εξεπλήρωσε την επιθυμία. Ήκουσαν το Πρωτευαγγέλιο.
Το έμαθε σαφέστατα ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, όταν το μετέφερε στον προφήτη Δανιήλ. Από τότε οι Άγγελοι πανηγύριζαν και περίμεναν τον ανθρώπινο χρόνο.
Οι Άγγελοι έβλεπαν στη Βηθλεέμ το Πρόσωπο του Θεού επί της Γης. Πρώτη φορά
στην ιστορία του κόσμου ακούστηκε το «Δόξα εν υψίστοις Θεώ». Δε χόρταιναν να
βλέπουν οι Άγγελοι το Πρόσωπο του ένσαρκου Λόγου στη Βηθλεέμ.
Η γη της καρδίας (χοϊκή). Ήρθε ο Λόγος. Άξιον εστί! Οι Άγγελοι τιμούν τον Χριστό
και την Παναγία. Βλέπουν πρόσωπο με πρόσωπο τον Χριστό. Και ορούν οι Άγγελοι
το Πρόσωπο του Πατρός. Φιλάνθρωποι και ελεήμονες, αδελφοί μας.
Ο άνθρωπος
Ο άνθρωπος είναι εκ πνεύματος και ύλης (μείγμα).
Ο Αδάμ έβλεπε στον Παράδεισο το άκτιστο φως! Κανόνας [εντολή] στον Παράδεισο.
Οι πρωτόπλαστοι ήσαν ελεύθεροι, όχι ασύδοτοι. Άκουγαν τη φωνή του άσαρκου
Λόγου. Όχι από την κοιλία, αλλά από την καρδία (για τον Αδάμ). Βρίσκονταν
καρδιακώς, οντολογικά, ψυχοσωματικά στον Παράδεισο (επίγειο και ουράνιο). Η
Χάρις του Αγίου Πνεύματος δε θα έπρεπε να χαθεί. Η απερισκεψία όμως έφερε την
παρακοή, την τομή, την αποκοπή του Αγίου Πνεύματος.
Αιώνας είναι ο χρόνος που δεν έχει τέλος. Δεν υπάρχει τικ-τακ. Η βίωση της Χάριτος
του ακτίστου Φωτός.
Ο άνθρωπος φέρει δύο πνευματικά μάτια.
1. Αυτοόραση
Βλέπει τον εαυτό του, την ψυχή του, την ψυχή του άλλου, τα δαιμόνια, τη Θεοτόκο.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, το αποκορύφωμα της αυτοόρασης. Δεν υπάρχει
αίσθηση ακοής.
2. Άκτιστο φως
Απλή θέα του άκτιστου φωτός, αρχικά. Μετά, διαρκής θέα του. Για να μη βλέπει
τεθλασμένα ή αναληθώς τον Χριστό, χρειάζεται μετάνοια.
Ο Αβραάμ ήταν ο πρώτος μετά τον Αδάμ που είδε το άκτιστο Φως. «Και ώφθη ο
Θεός τον Αβραάμ» Οι προηγούμενοί του ήκουον. Οι Τρεις Άγγελοι φιλοξενήθηκαν
από τον Αβραάμ. Ο ίδιος ο Θεός εν είδει Τριών Αγγέλων, επειδή είναι άσαρκος ακόμη.
Ο Ισαάκ είδε το άκτιστο Φως όταν ήταν εξήντα χρονών, ενώ ο Ιακώβ όταν ήταν δεκαπέντε.
«Είμαι ο Θεός του Αβραάμ, Ισαάκ, Ιακώβ»: η πιο μεγάλη εμπειρία Θείου φωτός. Ο
Αβραάμ είναι ο οικοδεσπότης όλων των χώρων του Παραδείσου! Ο αγιώτατος! Με
το σπαθί του κέρδισε τον Παράδεισο, χωρίς τον Νόμο (Παλαιά Διαθήκη). Έφθασε
στην απάθεια. Εμπειρία του ακτίστου φωτός είχαν ο Μελχισεδέκ, ο Ιώβ. Ο Μωυσής
είχε την πιο τρανή εμπειρία του. Ο προφήτης Ηλίας είχε οντολογικά βιώσει το
άκτιστο φως.
Ο χρόνος είναι το πολυτιμότερο χρήμα! Επιτυγχάνεις την Κόλαση και τον
Παράδεισο. Όλοι οι άνθρωποι το βιώνουν αυτό. Στον άνθρωπο υπάρχουν αρετές,
λογισμοί και πάθη (σαρκικά, θυμός, εγωισμός). Άλλοι κουβαλούν και τον
προπατορικό ρύπο!