ΥΓΕΙΑ: Χρειάζονται οι βιταμίνες στη ζωή μας;
Σήμερα, γνωρίζουμε ότι οι θρεπτικές ουσίες είναι αυτές που απαιτούνται για την καλή ανάπτυξη και τη σωστή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού.
Αυτές οι ουσίες είναι:
Οι υδατάνθρακες, οι πρωτεΐνες και τα λίπη ή αλλιώς μακρομοριακά θρεπτικά συστατικά. Αυτά έχουν ως κύριους ρόλους την παραγωγή ενέργειας και τη δομική και ανατομική συνοχή του οργανισμού.
Τα ανόργανα άλατα, τα μεταλλικά στοιχεία, τα αμινοξέα και οι βιταμίνες ή αλλιώς τα μικρομοριακά θρεπτικά συστατικά. Αυτά είναι απαραίτητα για τη διεκπεραίωση μεταβολικών αντιδράσεων, που αφορούν την παραγωγή και τη μεταφορά ενέργειας, δηλαδή τη βιοχημική ισορροπία του οργανισμού.
Το νερό, που είναι απαραίτητο για τη ζωή, αφού συμβάλλει στη μεταφορά των πιο πάνω ουσιών, στην ολοκλήρωση βιοχημικών αντιδράσεων καθώς επίσης και στη θερμορύθμιση του οργανισμού. Η έλλειψη βιταμινών διαταράσσει τις μεταβολικές αντιδράσεις του σώματος.
Συχνά ερωτήματα:
- Χρειαζόμαστε βιταμίνες;
- Μπορώ να πάρω ό,τι χρειάζομαι από τις τροφές;
Μέσα από μία ισορροπημένη διατροφή, παίρνουμε κανονικά τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε. Όμως, λαμβάνουμε υπόψη μας και άλλα δεδομένα. Το έδαφος, λόγω των εξαντλητικών καλλιεργειών, υστερεί σε θρεπτικά συστατικά και τα ζώα ταΐζονται με τροφές επεξεργασμένες.
Αυτό μεταφέρεται σε όλη την τροφική αλυσίδα, με αποτέλεσμα να αλλάζει η επάρκεια των θρεπτικών συστατικών στον οργανισμό μας. Η περιεκτικότητα, πλέον, των τροφών σε βιταμίνες είναι πολύ μικρή.
Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί χρειάζονται θρεπτικά συστατικά για ανάπτυξη, υγεία και αναπαραγωγή. Δεν είναι πηγή θερμίδων και δε συμβάλλουν αποφασιστικά στην αύξηση της μάζας του σώματος. Είναι εργαλεία που συμμετέχουν στη ρύθμιση βιοχημικών διεργασιών του οργανισμού και, χρησιμοποιώντας βασικά διατροφικά στοιχεία – υδατάνθρακες – λίπη – πρωτεΐνες, βοηθούν στην παραγωγή ενέργειας και στο σχηματισμό ιστών.
Πέντε γρήγορες συμβουλές για να πάρετε τις σωστές βιταμίνες από πρόσφατη δημοσίευση της Ιατρικής Σχολής του Harvard:
Κάντε υγιεινή διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, αλεύρι ολικής άλεσης, αλλά χαμηλή σε ηλιέλαια, επεξεργασμένες τροφές, κόκκινο κρέας, γλυκά και λιπαρά.
Διαλέξτε μία πολυβιταμίνη γιατί γεμίζει τα κενά των βιταμινών και ιχνοστοιχείων, συμπληρώνοντας τη διατροφή.
Σκεφτείτε τη βιταμίνη D. Εκτός από την ωφέλεια στα οστά, διαρκώς νέα στοιχεία δημοσιεύονται ότι η επιπλέον βιταμίνη D μειώνει τον κίνδυνο νοσηρότητας από παθήσεις του καρδιαγγειακού συστήματος και του καρκίνου του μαστού και εντέρου και θωρακίζει την άμυνα του οργανισμού απέναντι σε ιώσεις. Στόχος είναι η λήψη 1000-2000 IU/μέρα επιπλέον της πολυβιταμίνης.
Πείτε όχι στις τροφές με μεγάλη φόρτιση βιταμινών. Υψηλότερες δόσεις βιταμίνης Ε μπορεί να βοηθούν στην πρόληψη καρδιαγγειακών αλλά η δόση που βρίσκεται στα πολυβιταμινού χα σκευάσματα είναι αρκετή. Επίσης, η πολυβιταμίνη έχει το φυλλικό οξύ που χρειάζεται κανείς ημερησίως.
Αποφύγετε να αγοράζετε υπερ-συμπληρώματα χωρίς ιατρική συμβουλή.
Είναι ασφαλής η χρήση βιταμινών και γενικότερα συμπληρωμάτων διατροφής;
Οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες (σύμπλεγμα B και C) αποβάλλονται με τα ούρα όταν βρίσκονται σε περίσσεια. Οι λιποδιαλυτές βιταμίνες (A,D,E και K) μεταβολίζονται στο ήπαρ, μετατρέπονται σε υδατοδιαλυτές και στη συνέχεια αποβάλλονται με τα ούρα. Για να συμβεί η μετατροπή αυτή, χρειάζεται να συνδράμουν ένζυμα, βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία και είναι απαραίτητο, όταν χορηγούνται σε θεραπευτικές δόσεις, να υπάρχει ιατρική παρακολούθηση και τακτική μέτρηση των επιπέδων τους.
Πιο συγκεκριμένα:
Η βιταμίνη Α έχει περιορισμούς, ιδίως στη διάρκεια της κύησης, γιαυτό και οι περισσότερες πολυβιταμίνες την έχουν ελαττώσει πολύ ή αφαιρέσει από τα συστατικά τους. Επίσης, η πρόσληψη περισσότερων από 3.500 IU/ημέρα μηδενίζει τα οφέλη της Vit D.
Η βιταμίνη D πρέπει να ελέγχεται σε όλους. Για να φτάσει βέβαια σε τοξικά επίπεδα, χρειάζεται χορήγηση σε πολύ υψηλές δόσεις, μεγαλύτερες των 50.000 IU/ημέρα για αρκετούς μήνες.
Η βιταμίνη Ε χρειάζεται και αυτή παρακολούθηση όταν δίνεται σε υψηλές δόσεις, αν και εξαιρετικά σπάνια συσσωρεύεται στον οργανισμό.
Η βιταμίνη Κ δεν καθίσταται τοξική.
Τέλος, η χορήγηση βιταμινών και μικρομοριακών θρεπτικών στοιχείων φαίνεται ότι κερδίζει όλο και μεγαλύτερο έδαφος, σήμερα, με την καταγραφή του Μεταβολικού προφίλ (Metabolome) του κάθε ανθρώπου, όπως περιγράφεται στο Harvard Magazine 5-6/2011 της Ιατρικής Σχολής του Harvard.
Με τις κατάλληλες βιταμίνες, φτιάχνεις σωστό μεταβολισμό. Ο σωστός μεταβολισμός των συ- στατικών των τροφών (λιπιδίων, υδατανθράκων, πρωτεϊνών), ενσωματώνοντας τις γονιδιακές προδιαθέσεις και τις περιβαλλοντικές επιδράσεις, όπως π.χ. άσκηση, δίνει:
- Επάρκεια σε θρεπτικά στοιχεία.
- Φυσιολογική χλωρίδα του εντέρου.
- Αποτοξίνωση του οργανισμού από άχρηστες ή βλαβερές ουσίες.
- Προστασία από φλεγμονές.
- Προστασία από οξειδωτική βλάβη.
- Ψυχική και σωματική ευεξία
Γράφει ο Γιώργος Τυρογιάννης, Διευθυντής της Β’ Παθολογικής Κλινικής & Υπεύθυνος του Τμήματος Προληπτικής Ιατρικής, Ευεξίας και Μακροζωίας στο Ιατρικό Παλαιού Φαλήρου.