«Υπέροχα διαφορετικοί: Ένα άλλο φάσμα» | Περιοδική έκθεση ζωγραφικής
«Υπέροχα διαφορετικοί: Ένα άλλο φάσμα» Ο μαγευτικός και χρωματιστός κόσμος του Νικηφόρου Ηλία Τσεκούρα
Η Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, και πιο συγκεκριμένα ο ξεχωριστός χώρος του παλιού ζαχαροπλαστείου-καφενείου «Η Μυροβόλος», φιλοξένησε για λίγες μέρες μια ιδιαίτερη έκθεση ζωγραφικής. Εξήντα επτά έργα του Νικηφόρου Ηλία Τσεκούρα, πίνακες διαφόρων διαστάσεων και θεματικής, κοσμούσαν τον χώρο, προσφέροντας στους επισκέπτες ένα παράθυρο στον ιδιαίτερο κόσμο του νεαρού καλλιτέχνη.
Με αφορμή αυτή την έκθεση, αλλά και μέσα από την προσωπική μας γνωριμία με τον ίδιο τον Νικηφόρο, το greekaffair.gr παρουσιάζει ένα αφιέρωμα, τόσο στον καλλιτέχνη, όσο και στο έργο του. Έναν έφηβο με ξεχωριστή ματιά και ευαισθησία, που μέσω της τέχνης του καταφέρνει να επικοινωνεί, να συγκινεί και να εμπνέει.
Σε έναν κόσμο που τρέχει, ο Νικηφόρος Ηλίας Τσεκούρας σταματά. Κοιτά. Και ζωγραφίζει. Όχι για να εξηγήσει — αλλά για να αγγίξει. Οι πίνακές του μιλούν για τη σιωπή, για τη μνήμη, για το ανείπωτο. Σε αυτή την έκθεση, ο θεατής δεν καλείται απλώς να δει. Καλείται να θυμηθεί, να νιώσει, να σταθεί.
Νικηφόρος: Ένας κόσμος σε χρώματα. Ένα παράθυρο στον δικό του κόσμο μέσα από τη ζωγραφική.
Ο Νικηφόρος είναι ένα παιδί που βλέπει τον κόσμο μέσα από μια μοναδική, πολύχρωμη ματιά. Από την ηλικία των δύο ετών, η ζωγραφική έγινε το φυσικό του μέσο έκφρασης — μια προέκταση της σκέψης του, της ψυχής του, της ιδιαίτερης του αντίληψης για την πραγματικότητα. Eνα μέσο αυθόρμητης έκφρασης, όπου η λεπτομέρεια γίνεται γλώσσα της ψυχής του. Ο αυτισμός του δεν αποτελεί εμπόδιο· είναι η δύναμή του. Μέσα από τα έργα του, μας προσκαλεί να δούμε έναν κόσμο όπου η λεπτομέρεια, το συναίσθημα και η φαντασία συνυπάρχουν αρμονικά.
Με περισσότερα από 400 έργα, συμμετοχές σε πολυάριθμες εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, και διακρίσεις που επιβεβαιώνουν το ταλέντο του, ο Νικηφόρος δημιουργεί γέφυρες ανάμεσα σε κόσμους που δύσκολα επικοινωνούν. Η τέχνη του είναι μια ανοιχτή πρόσκληση για κατανόηση, αποδοχή και θαυμασμό.
«Υπέροχα διαφορετικοί: Ένα άλλο φάσμα»: Μια έκθεση ζωγραφικής του Νικηφόρου Ηλία Τσεκούρα
Υπάρχουν άνθρωποι που βλέπουν τον κόσμο όχι απλώς με τα μάτια, αλλά με όλη τους την ψυχή. Ο Νικηφόρος είναι ένας από αυτούς. Αποτυπώνει την πραγματικότητα μέσα από τη δική του ματιά– μια ματιά γεμάτη χρώμα, ένταση, συναίσθημα και ειλικρίνεια.
Τα έργα του δεν είναι απλώς πίνακες. Είναι σημεία επαφής, είναι γέφυρες. Μεταφέρουν τον θεατή σε έναν κόσμο καθαρό, άδολο, βαθιά ανθρώπινο, που δεν περιορίζεται από τη λογική και τις συμβάσεις. Ο Νικηφόρος βλέπει το φως, τον άνεμο, τη φύση και τους ανθρώπους όχι όπως είναι, αλλά όπως ο ίδιος νιώθει. Και αυτό αποτυπώνεται με αυθεντικότητα σε κάθε πινελιά.
Η ζωγραφική είναι η γλώσσα του. Είναι ο τρόπος του να επικοινωνεί, όταν οι λέξεις δεν φτάνουν. Είναι η αντίδρασή του σε έναν κόσμο που συχνά δεν τον καταλαβαίνει, αλλά εκείνος επιλέγει να τον κοιτά με καλοσύνη. Μέσα από σύμβολα, σχήματα και χρώματα, ο Νικηφόρος αναζητά επαφή, φιλία, αγάπη. Και την προσφέρει, απλόχερα, μέσα από τη δημιουργία.
Η παρούσα έκθεση αποτέλεσε ένα ταξίδι – στο φάσμα, στη φαντασία, στην ομορφιά του διαφορετικού. Μια υπενθύμιση πως η Τέχνη, όταν πηγάζει από την καρδιά, έχει τη δύναμη να μας ενώσει εκεί που όλα τα άλλα αποτυγχάνουν.
Πίνακας 298: «Χάρτης της ζωής μου»
Πρόκειται για έναν ποιητικό χάρτη ζωής – ένα βιωματικό μωσαϊκό γεμάτο σύμβολα και συναισθήματα. Από το εξωκλήσι της Αμοργού μέχρι τον Παρθενώνα, και από τα σχολεία ως το φως που διαχέεται στον ποταμό, όλα μπλέκονται σε μια προσωπική αφήγηση. Είναι σαν ένα ημερολόγιο σε χρώμα και σχήμα, όπου κάθε μικρό τετράγωνο κουβαλά μια μνήμη, έναν τόπο, μια στιγμή. Η γεωμετρία του έργου θυμίζει την τέχνη του Paul Klee, όπως επίσης και έργα του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα. Η γεωμετρία και η αποδόμηση της αρχιτεκτονικής σε καθαρές φόρμες παραπέμπει αρκετά στον Γκίκα. Και εκείνος αναζητούσε την ουσία της ελληνικότητας μέσα από δομή και ρυθμό, χωρίς να αποτυπώνει την πραγματικότητα αυτούσια. Το Κυκλαδίτικο μουσείο, το ΟΑΚΑ, το “Υγεία”, όλα αυτά δεν είναι απλώς μέρη – είναι σταθμοί στην πορεία ενός ανθρώπου. Κάθε δρόμος, κάθε διασταύρωση, μιλά για επιλογές, όνειρα και ίσως απώλειες.
Ο τίτλος «Ο χάρτης της ζωής μου» δεν αφήνει περιθώρια για απόσταση. Είναι μια εξομολόγηση – τρυφερή, έντιμη, βαθιά προσωπική. Μοιάζει σαν ο δημιουργός να έχει ακουμπήσει την καρδιά του στο χαρτί και να την έχει μεταμορφώσει σε ακρυλικά και γραμμές. Ένα έργο που δεν χρειάζεται ερμηνεία, παρά μόνο χρόνο για να το νιώσεις.
Πίνακας 298: «Οι Γλάροι»
Αυτός ο πίνακας αποπνέει μια γαλήνη σχεδόν ονειρική. Οι γλάροι μοιάζουν να αιωρούνται σε έναν κόσμο πιο ανάλαφρο από τον δικό μας, λουσμένο σε μπλε και χρυσαφένιους τόνους, σαν να πετούν μέσα σε κύματα και σύννεφα ταυτόχρονα. Οι πινελιές έχουν μια παιδικότητα, όχι όμως αφελή – μάλλον μια αθωότητα που ξέρει αλλά επιλέγει να μείνει καθαρή. Το χρώμα, κυρίως μπλε και λευκό με χρυσές πινελιές, φέρνει στο νου κάτι ανάμεσα σε θάλασσα και ουρανό. Είναι σαν τα πουλιά να μην ανήκουν πουθενά συγκεκριμένα· ίσως αυτό να είναι και το νόημα: ότι πετούν εκεί που δεν υπάρχουν σύνορα, ανάμεσα στο φως και το κύμα.
Η σύνδεση με τον Οδυσσέα Ελύτη έρχεται φυσικά. Οι στίχοι του μιλούν για μια ύπαρξη ανέγγιχτη από τη βία, από τον πόλεμο, από την ανθρώπινη αγριότητα. Ένας γλάρος που υπάρχει απλώς και μόνο για να υπάρχει – με φύκια, χρωματιστά χαλίκια και ελευθερία. Το ίδιο και ο πίνακας: δείχνει έναν κόσμο που έχει επιλέξει την απλότητα, την ειρήνη, το φτερούγισμα αντί για τον θόρυβο. Είναι ένα μικρό παράθυρο σε μια ευγενική ουτοπία.
Πίνακας 266: «Αποδόμηση»
Ο πίνακας αυτός μοιάζει με μια έκρηξη εσωτερικού κόσμου – μια δίνη συναισθημάτων, μια στιγμή που ξεφεύγει από τα όρια του λόγου και γίνεται καθαρό χρώμα και κίνηση. Η «Αποδόμηση», όπως μαρτυρά και ο τίτλος, δεν είναι καταστροφή αλλά μεταμόρφωση. Ό,τι υπήρχε, αποσυντίθεται για να ξαναγεννηθεί αλλιώς. Οι αποχρώσεις –ζεστό πορτοκαλί, έντονο κίτρινο, πιτσιλιές από πράσινο, μπλε και λιλά– δημιουργούν μια ενέργεια σχεδόν φωτεινή, σαν να βλέπουμε τον εσωτερικό μηχανισμό μιας φλόγας ή ενός συναισθηματικού ξεσπάσματος. Δεν υπάρχει συγκεκριμένο σχήμα, και όμως όλα μοιάζουν να έχουν θέση, σαν να υπακούν σε έναν προσωπικό, εσωτερικό ρυθμό.
Αυτό το έργο δε ζητά να το εξηγήσεις· σε καλεί να το νιώσεις. Είναι μια στιγμή ειλικρίνειας, ένα άνοιγμα. Δεν σου λέει «κοίτα τι είμαι», αλλά «δες τι αισθάνομαι». Κι αυτό αρκεί.
Τα πορτρέτα του Νικηφόρου Ηλία Τσεκούρα αποτυπώνουν, αυθόρμητα και δυναμικά, μια εσωτερική ματιά στους ανθρώπους που τον περιβάλλουν ή τον έχουν σημαδέψει. Καθένα από τα πρόσωπα αυτά δεν αποδίδεται με ρεαλισμό αλλά με ενσυναίσθηση· με τον τρόπο που τα αισθάνεται ο ίδιος. Τα χαρακτηριστικά είναι έντονα, συχνά παραμορφωμένα, μα γεμάτα προσωπικότητα — δείγμα πως δεν τον ενδιαφέρει να «πετύχει» την εικόνα, αλλά την ουσία. Χρώματα τολμηρά, φόντα που δεν είναι απλώς διακοσμητικά αλλά ψυχικά τοπία, μαρτυρούν έναν εσωτερικό κόσμο πλούσιο και καθόλου τυχαίο. Η ζωγραφική του φέρει επιρροές από την τέχνη των εξπρεσιονιστών και την Art Brut, χωρίς όμως να μιμείται: πρόκειται για βαθιά αυθεντική έκφραση. Θυμίζει κάτι από παιδική τέχνη, αλλά όχι με αφέλεια — με ειλικρίνεια. Είναι τέχνη που επικοινωνεί, που ανοίγει ένα παράθυρο σε μια άλλη ματιά, σε έναν τρόπο να βλέπει κανείς με το μέσα του. Ο Νικηφόρος δεν ζωγραφίζει για να εντυπωσιάσει· ζωγραφίζει για να υπάρξει, να θυμηθεί, να συνδεθεί.
Αυτός ο πίνακας του Νικηφόρου είναι ένα συγκινητικό αφιέρωμα στα Τέμπη. Μια σιωπηλή κραυγή. Τα λευκά πουλιά, απλωμένα σε όλο το πάνω μέρος του καμβά, δεν είναι απλώς πουλιά — είναι ψυχές. Ψυχές που υψώνονται πάνω απ’ τον θρήνο, ψυχές που φεύγουν, αλλά και που παραμένουν, σαν να μας κοιτούν από εκεί ψηλά, τρομαγμένες. Το σταματημένο τρένο και το φανάρι παραπέμπουν στη μοιραία στιγμή, στο ανθρώπινο λάθος, στη μνήμη που δεν σβήνει. Είναι ένα εσωτερικό βίωμα, ένας τρόπος να πει «σας σκέφτομαι», «σας θυμάμαι», «σας βλέπω να πετάτε». Με έντονα χρώματα και συμβολισμούς, ο καλλιτέχνης εκφράζει τον πόνο του. Όχι με λόγια, αλλά με εικόνες που μιλούν απευθείας στην καρδιά. Ένας φόρος τιμής, μια πράξη πένθους και αγάπης· πενθεί, μιλά, θυμάται. Ο Νικηφόρος, μέσα απ’ αυτή την ειλικρινή και φορτισμένη ζωγραφική στιγμή, δεν μας ζητά απλώς να κοιτάξουμε. Μας προκαλεί να νιώσουμε. Και τα καταφέρνει.
Το ChatGPT είπε:
Αποδόμηση: Όπως ήδη αναφέραμε, πρόκειται για έναν πίνακα-χείμαρρο.
Εγκέφαλος: Σκοτεινός, πυκνός και σχεδόν μαγνητικός. Ένας εγκέφαλος που σκέφτεται πέρα από τα συνηθισμένα, βυθισμένος σε έναν κόσμο εσωτερικό. Το μπλε δηλώνει βάθος, η υφή ένταση. Είναι ο πυρήνας της ύπαρξής.
Συνδέσεις: Μια χαρτογράφηση σχέσεων και σκέψεων. Οι «φούσκες» μοιάζουν με νευρώνες ή νησίδες ζωής που προσπαθούν να επικοινωνήσουν. Μια αναπαράσταση του τρόπου που ο Νικηφόρος αντιλαμβάνεται τις αόρατες γραμμές που μας συνδέουν.
Φόβος: Ένα πρόσωπο αποδομημένο, απορημένο, τρομαγμένο. Ανάμεσα στα σύμβολα και στα άνθη, κρύβεται ο φόβος, αλλά όχι χωρίς ομορφιά («Λέμε όχι στη βία, όχι λέμε στον πόλεμο, όχι λέμε στα νεύρα, όχι και στο θυμό»). Ένα παιχνίδι μεταξύ τρωτότητας και ελπίδας.
Δύναμαι: Όλα τα στοιχεία του πίνακα φωνάζουνε «μπορώ». Ένας πίνακας-δήλωση. Παρά τα εμπόδια, την ακαταστασία της πόλης ή του μυαλού, ο Νικηφόρος δηλώνει παρών και δυνατός.
Γαλαξίας: Έκρηξη ζωής και χρώματος. Ο κόσμος του εκτείνεται πέρα από τη Γη – στον ουρανό, στο σύμπαν. Ίσως έτσι φαντάζεται τον εσωτερικό του κόσμο: ανεξερεύνητο, πολύχρωμο, απέραντο.
Η έκθεση του Νικηφόρου στην Μυροβόλο: Μια αίσθηση ελευθερίας, αυθεντικότητας και βαθιάς, προσωπικής ματιάς στον κόσμο.
Είναι σαν να προσκάλεσε τον επισκέπτη σε έναν εσωτερικό κόσμο, όπου το συναίσθημα προηγείται της λογικής, και η τέχνη λειτουργεί ως γλώσσα καρδιάς.
Η έκθεση προκάλεσε ένα μείγμα βαθιών συναισθημάτων. Αρχικά θαυμασμός για τη δημιουργικότητα και την ελευθερία με την οποία εκφράζεται ο καλλιτέχνης, σαν να μην υπάρχουν όρια στη φαντασία του. Η τρυφερότητα ακολούθησε, καθώς τα χρώματα και τα σχήματα έχουν μια παιδική αθωότητα και καθαρότητα που συγκινούν. Δεν έλειψε όμως και η ένταση – πολλά έργα είναι φορτισμένα με δυναμισμό και εκρηκτική ενέργεια, αποτυπώνοντας μια βαθιά προσωπική εσωτερική φλόγα. Πίσω από κάθε σύνθεση διακρίνεται μια αίσθηση αναζήτησης· σαν ο καλλιτέχνης να βρίσκεται διαρκώς σε πορεία εξερεύνησης, να πειραματίζεται και να προσπαθεί να καταλάβει τον κόσμο γύρω του αλλά και μέσα του. Και στο τέλος, ήρθε η συγκίνηση — γιατί κάθε έργο δεν είναι απλώς μια εικόνα, αλλά μοιάζει με μια ιστορία που θέλει να ειπωθεί, μια κραυγή χωρίς λέξεις.
Ο χώρος της έκθεσης, ο ιστορικός χώρος της Μυροβόλου, με τις πέτρινες λεπτομέρειες και τον ήπιο φωτισμό, ενίσχυσέ την αίσθηση ότι βρισκόμασταν μέσα σε ένα «καταφύγιο δημιουργίας». Είναι σαν ο Νικηφόρος να είχε χτίσει έναν μικρό κόσμο όπου προσκάλεσε τον θεατής να δει — και ίσως να νιώσει — όπως εκείνος.
Η έκθεση του Νικηφόρου αντικατόπτριζε αυθεντικότητα και έντονο συναίσθημα, με έργα που κινούνται από το ονειρικό και ελεύθερο — όπως οι πίνακες με τα πουλιά στον ουρανό — μέχρι το βαθιά εσωτερικό και σκοτεινό, μέσα από συνθέσεις με υφές και σκούρα χρώματα. Οι προσωπογραφίες αποπνέουν ένταση και αμεσότητα, ενώ οι αφηρημένες δημιουργίες με γραμμές και χρώματα θυμίζουν διαδρομές σκέψης ή φαντασίας. Η τεχνική του σπλασαρίσματος φέρει έκρηξη ενέργειας και αυθορμητισμό. Κάθε έργο είναι μια προσωπική καταγραφή, ένας κόσμος γεμάτος ένταση, ευαισθησία και δύναμη.
Και φυσικά, αυτό το άρθρο δεν θα μπορούσε να κλείσει με πιο όμορφο τρόπο από ένα πορτρέτο που δημιούργησε ο Νικηφόρος ειδικά για εμάς. Ένα έργο γεμάτο τρυφερότητα, αλήθεια και τη δική του μοναδική ματιά στον κόσμο. Σε ευχαριστώ από καρδιάς, Νικηφόρε — ακόμα κι αν στα μάτια σου από οτι φαίνεται μοιάζω με τον Χριστούλη. Χαίρομαι βαθιά που σε γνώρισα και νιώθω τυχερός που βρέθηκα έστω για λίγο στον κόσμο σου. Ανυπομονώ για τα επόμενα βήματά σου· είμαι σίγουρος πως έχεις ακόμα πολλά να μας δείξεις.
Πηγή: Greekaffair.gr
