«Υπό διωγμό» η αρχαία ελληνική ιστορία στα σχολεία: Μείωση των ωρών διδασκαλίας του Μυκηναϊκού και Κυκλαδικού Πολιτισμού
Σε επιπλεόν αλλαγές προχωράει το υπουργείο Παιδείας με τον υπουργό Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου να επανεξετάζει τα νέα προγράμματα σπουδών, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη διδασκαλίας της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας και την κατάργηση της επανάληψης ιστορικών ενοτήτων που επανεμφανίζονται σε βιβλία του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου.
Σύμφωνα με έγγραφο του υπουργείου Παιδείας με συνοπτικό τρόπο θα διδάσκεται στους μαθητές λυκείου ο Μυκηναικός Πολιτισμός o πολιτσιμός του Βορειοανατολικου Αιγαίου, ο Κυκλαδικός Πολιτισμός , o Φίλιππος ο Β΄, το Οικουμενικό Κράτος του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Όπως προκύπτει από τις Οδηγίες για τη διδασκαλία της Ιστορίας στις Α΄, Β΄ Ημερήσιου ΓΕΛ και Α΄, Β΄ Εσπερινού ΓΕΛ για το σχολικό έτος 2017 – 2018 με συνοπτικό τρόπο διδάσκεται η διάσπαση του κράτους του Μεγάλου Αλεξάνδρου και το Οικουμενικό Κράτος του Μεγάλου Αλεξάνδρου ενώ με αναλυτικό τρόπο θα διδάσκεται το έργο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Επίσης, σύμφωνα με τις οδηγίες συνοπτική θα είναι η παρουσίαση της ενότητας με έμφαση στη δημιουργία ελληνικής αλφαβητικής γραφής , στην ανάπτυξη ιερών πανελληνίου χαρακτήρα , στη σημασία των ομηρικών επών ως κοινή ιστορική μνήμη των Ελλήνων και στην επικράτηση των γεωμετρικών μοτίβων στα αγγεία.
Στις οδηγίες τονίζεται οτι: “Η διδακτέα ύλη που ακολουθεί παρουσιάζεται με δύο τρόπους: αναλυτικά και συνοπτικά (αναλυτική παρουσίαση και συνοπτική παρουσίαση). Τα φαινόμενα που παρουσιάζοντα ιμε αναλυτικό τρόπο (αναλυτική παρουσίαση) αποτελούν την εξεταστέα ύλη του μαθήματος, ενώ τα φαινόμενα που παρουσιάζονται με συνοπτικό τρόπο (συνοπτική παρουσίαση) δεν εξετάζονται, ωστόσο η παρουσίασή τους κρίνεται απαραίτητη προκειμένου οι μαθητές/τριες να αντιληφθούν το ιστορικό παρελθόν ως ολότητα εντάσσοντας τα προς μελέτη γεγονότα και φαινόμενα στο ιστορικό τους πλαίσιο, αλλά και συνδέοντάς τα με τις οπτικές και τις προκλήσεις του παρόντος. Ιδιαίτερα σε ενότητες που αφορούν το πολιτισμό προτείνεται η συνοπτική προσέγγισή τους με λέξεις – κλειδιά, ώστε οι μαθητές/τριες, αναγνωρίζοντας βασικά χαρακτηριστικά ρευμάτων, έργων και δημιουργών, να μπορούν να τα εντάσσουν στο ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο και να τα συσχετίζουν με τις εξελίξεις της κάθε εποχής.
Έτσι, ορισμένες ενότητες κυρίως της Βυζαντινής ιστορίας διδάσκονται συνοπτικά, ώστε ζητήματα γνωστά από προηγούμενες βαθμίδες να ενταχθούν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο και να αποκτήσουν οι μαθητές αφενός τη μεγάλη εικόνα της εποχής και αφετέρου μια πολυδιάστατη εικόνα για το Βυζάντιο και για τις εξελίξεις στην περιοχή αυτή, στην οποία θα εγκατασταθούν και άλλοι λαοί, θα δημιουργηθούν νέα κράτη και θα αναδειχθούν νέοι πολιτισμοί.
Από την άλλη, εξετάζονται αναλυτικά ενότητες που αφορούν ζητήματα εσωτερικής πολιτικής του Βυζαντίου, όπως ο θεσμός των θεμάτων, ο σταδιακός εξελληνισμός του κράτους, η εικονομαχία, η οικονομία και κοινωνία που, αν και γνωστά, αποτελούν κλειδιά για την κατανόηση του βυζαντινού κόσμου.
Αναφορικά με τη μεσαιωνική ιστορία της Δυτικής Ευρώπης εξετάζονται αναλυτικά ενότητες που αφορούν το Φραγκικό κράτος, καθώς η πορεία του θα έχει αποφασιστικό ρόλο για τον χαρακτήρα της Ευρώπης, της οποίας εξάλλου η ιστορία δεν διδάσκεται σε προηγούμενες εκπαιδευτικές
βαθμίδες”.Αντιδράσεις φιλόλογων
Το κλίμα είναι ήδη φορτισμένο στην εκπαιδευτική κοινότητα καθώς ήδη η Εταιρεία Ελλήνων Φιλολόγων σε ανακοίνωσή της αναφέρει « Εγκύκλιος στους εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με την οποία επιβάλλεται να διδάσκονται συνοπτικά και να μην εξετάζονται στην Α’ Λυκείου τα ακόλουθα κεφάλαια της ελληνικής ιστορίας: Κυκλαδικός Πολιτισμός, Μινωικός Πολιτισμός, Μυκηναϊκός Πολιτισμός, ο πρώτος και ο δεύτερος Ελληνικός Αποικισμός, η σημασία των Περσικών Πολέμων, ο Πελοποννησιακός Πόλεμος, ο Φίλιππος Β’ και το Οικουμενικό Κράτος του Μ. Αλεξάνδρου». Χαρακτηρίζει την εγκύκλιο αυτή ολέθριο λάθος και «εκθεμελίωση των βασικών πυλώνων του ελληνικού πολιτισμού στην εκπαίδευσης.
Στις οδηγίες μεταξύ άλλων επισημαίνεται: “Αυτό έγινε και στην περίπτωση των λαών της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου, των Αιγαιακών πολιτισμών, αλλά και του μυκηναϊκού, τους οποίους προτείνουμε να παρουσιάσουν με συνοπτικό τρόπο οι διδάσκοντες σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις, ώστε να διευκολυνθούν οι μαθητές στο να αποκτήσουν μια γενική εικόνα των πολιτισμών αυτών σε τομείς που θα τους απασχολήσουν και στην εξέταση και μελέτη του ελληνικού και ρωμαϊκού κόσμου.
Μάλιστα, καθώς στην περίπτωση των λαών της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου, πρόκειται για αρχική ενότητα και δεν θα υπάρχει χρόνος οι εκπαιδευτικοί να οργανώσουν το μάθημά τους, προτείνουμε και ενδεικτικό σχεδιάγραμμα για το πώς μπορεί να οργανωθεί η συνοπτική παρουσίαση μιας ενότητας μέσα από κύρια σημεία που απαντούν σε συγκεκριμένα ερωτήματα.
Οι προτεινόμενες κατευθύνσεις και στην περίπτωση αυτή γίνονται φανερές μέσα από τις σχετικές δραστηριότητες, οι οποίες έχουν οργανωθεί κάτω από την ίδια οπτική και με βάση τις οποίες μπορεί να οργανωθεί η εξέταση των σχετικών ιστορικών φαινομένων”